" 'Kişinin en yüce hakkı'nı aramak, fert için gerekli olan
özgürlüğü aramak, yeryüzünde insanlık var olalıberi havaları titreterek
bu hakkı aramak; insanların içinde yaşadıkları ve boğuldukları vahşi ve
evrensel düşmanlık havasını bir türlü temizleyememiş, aksine, insanı
hayvanî egoistlik, kendini beğenme, hırs dedikleri pisliklerin
kokularıyla iyice zehirlemekten başka bir işe yaramamıştır.
Kişi durmadan çığlığı basmaktadır. Çünkü kendisinde bir ikilik
bulunduğunun farkındadır. Bu çığlıklarla bu ikiliği, kendindeki bu kötü
tarafı hem kendi gözünden hem de başkalarının gözünden saklamaya
çalışmaktadır. Kapitalist devletteki sınıf yapısının kendisine aşıladığı
çok peşin hükümler tarafından vücuda getirilmiş zararlı şeylerin kökünü
kazımadıkça, bu ikilikten kendisini kurtaramaz.
Evet, kişi bu hastalıklardan kurtulmadıkça kıskançlık, hırs ve tamah,
hasis ihtiraslar ve her türlü pislikler tarafından kemirilecek,
çürütülecek, mahvedilecektir. İdeal küçük güzel yüzü, platonik bir
şekilde güzel düşüncelere doğru dönecek; ama, gerçek ve iğrenç ağzı ise,
onca sözle ve hakaretle hem kendini, hem başkalarını aldatmaktan ibaret
olan hayatın pratik şeylerine dönmüş olacaktır.
Özgürlüğe ve iç ahenge giden yolun ya açıkça ya da gizlice inandığı
şeylerin hepsini yıkmaktan geçtiğini anlamadıkça kişi 'yüzyıllarca' işte
hep böyle iki yüzlü bir fanus olarak kalacaktır. İğrenç gerçek karşısında
iki şahsiyetli, köle ve kendine uşakça hayran kalmasının sebebi budur;
kuvvetlerinin ve kabiliyetlerinin gelişmesini engelleyen şey budur.
Tarih ırk, milliyet, sınıf gibi peşin hükümlerinden kurtulmuş yeni bir
insanın ortaya çıkmasını istiyor.
Bu insanın ortaya çıkması mümkün mü?
Zaman bu insanı vücuda getirmek yolundadır. Bütün çabalarınızı, bütün
ömrünüzü, hayal edilen bu insanın yaratılmasında harcayıp kullanınız;
böyle bir insan olursunuz.
(1930) "
______________
Kaynak :Maksim Gorki / Küçük Burjuva İdeolojisinin Eleştirisi /
Çeviren : Şerif Hulusi / Ortam Yayınları,İstanbul (Basım
tarihi yok)
(*) Bu alıntı, yazarın aynı adlı eserinden "TEK BAŞINA YAŞAYAN
KURT : ŞERİT" adlı bölümünden yapılmıştır.