XIX. yüzyıl halk ozanlarından. 1772'de Bolu ile Gerede arasında
bulunan Şahnalar köyünde doğmuş, 1845'te Ankara'da ölmüştür; anıtgömütü
Gerede yolu üzerindedir.
Dertli'nin asıl adı İbrahim'dir. Çocukluğu, köyünde
çobanlıkla geçmiştir. Babasının ölümüyle, tarlalarını bir ağanın zorla
ele geçirmesi üzerine yollara düşmüş, İstanbul'u, Konya'yı, Mısır'ı
dolaşmıştır. Daha sonra köyüne dönmüştür. Orta Anadolu'yu da dolaşan
Dertli, bir kaç yıl memur olarak da çalışmıştır.
Dertli, XIX. yüzyılın bir kaç ünlü halk ozanlarından biridir.
Divan, tekke ve halk edebiyatıyla ilgili geniş bir kültürü vardır.
Fuzulî, Âşık Ömer, Gevherî gibi ozanların etkisinde kalmakla
birlikte, çağının önde gelen ozanlarından biri olmuştur. Divan'ı vardır
ama en güzel şiirleri, halk şiiri geleneğini sürdürenlerdir.
TELLİ SAZDIR BUNUN ADI
Telli sazdır bunun adı
Ne ayet dinler ne kadı
Bunu çalan anlar kendi
Şeytan bunun neresinde
Venedik'ten gelir teli
Ardıç ağacından kolu
Be Allah'ın sersem kulu
Şeytan bunun neresinde
Abdest alsan aldın demez
Namaz kılsan kıldın demez
Kadı gibi haram yemez
Şeytan bunun neresinde
İçinde mi dışında mı
Burgusunun başında mı
Göğsünün nakışında mı
Şeytan bunun neresinde
Dut ağacından teknesi
Kirişten bağlı perdesi
Be hey insanın teresi
Şeytan bunun neresinde
Dertli gibi sarıksızdır
Ayağı da çarıksızdır
Boynuzu yok kuyruksuzdur
Şeytan bunun neresinde
͠ ͠ ͠
͠
AŞK EHLİNE DERMAN SORDUM ÂLEMDE
Aşk ehline derman sordum âlemde
Ne Eflâtun bilir ne Lokman yazar
Erbâb-ı aşk olan kalır matemde
Anların ahvâlin perişan yazar
Bulunmaz âlemde böyle dilrubâ
Aşk ü muhabbeti başlara belâ
Münkiri öldürmek sevaptır ammâ
Zâlim kadı üstümüze kan yazar
Dertli aşk yolunda olmuştur gulâm
Mastur cebîninde harf-i eliflâm
Hâkimler hakkında yazamaz ilâm
Yazarsa fermanım Âlîşan yazar
