Antonín Bartušek
(Antonin Bartuşek)

1921 yılında Batı Moravya'da, Zelteva'da doğdu. Prag'da Charles Üniversitesi'nde okudu. Şiirlerini 1940'larda yayımlamaya başladı. Sonraları uzun süre sustu. 1960'tan sonra yeniden edebiyat dünyasında göründü. Gerçeği araştırıcı bir kişiliği vardır. Çağdaş Çek edebiyatında kendine özgü bir yer tutar. Onda genellikle eleştirici bir tavır sezilir. Ama onun eleştirisi açık ve doğrudan doğruya değil, kapalı ve dolaylıdır. Amerikan, Fransız ve Alman şairlerinden çeviriler de yapmıştır. Sanat tarihi alanında aktif çalışmalarda bulundu. 53 yaşında, 24 Nisan 1974'te Prag'ta öldü. Başlıca şiir kitapları : Küfür [1942], Fragmanlar [1945], Kırıntılar [1945], Kader [1947], Tezat [1965], Oxymoron [1965], Kırımızı Böğürtlenler [1967], Coşkun Kuşun Dansı [1969], Değişen Manzara [1977]. Şiir çalışmalarının yanı sıra, birçok yayımlanmış bilimsel çalışması da  mevcuttur.
_______________________

 

OZANLARIN DÖNÜŞÜ  (*)

Karşılıyoruz ozanlarımızı
yıllardır yıkımlarla
kozalanmış
ipekböcekleri gibi.

Yıllarca karanlık güneşler parladı
yağmur yerine kan yağdı gökten
çamurlu bataklıklara daldık
gırtlağımıza dek

O zaman
ümidin yeşil dutlarında
keskin göz seçebildi
öylesine yavaş bir kıpırdanışı dallarda.

Geniş yapraklı dut korularında
sevi kozaları içinde
sözcükleri işlediler ipek liflerine
suskun konuşmalarının.

Bundan böyle açıkta kalmamalıyız
bir kez daha çıktığımızda
ışığına
gerçeklerin.

Çeviren : Sabri Koç
 

 ͠    ͠    ͠    ͠

 

GİDİŞ  (**)

Siyah kar yağıyor
saçlarına
sabırla beni bekleyen
doğanın-

karanlık tepelere
yamaçlara yağıyor
donmuş otlarla kaplı
tarlalara

göllerin üstüne yağıyor
buzlu camdan
göğü göremeyen
ve balıklarına

başka bir dünyayı anlatan -
dilin yalnızca
adlar vermek için
var olduğu bir dünyayı.

Orda bekliyor beni
o dilsiz doğa
yaslanıp durmuş bak
mezarlık duvarına.

Çeviren : Gürkel Aylan



 
 ͠    ͠    ͠    ͠



BAZI SINIRLAR VARDIR   (***)

Bazı sınırlar vardır,
geçersen o sınırları
kurtulmuş bulursun
kendini boyunduruktan.

Bazı sınırlar vardır,
geçersen o sınırları
anlarsın sevgiyle nefretin
olmadığını iç içe.

Böylece sevgi gider
ölümsüz sevgiye dek,
nefret de varır
sonsuz ölüme.

Çevirenler : A. Kadir - Yeşim Salman
 

 

 ͠    ͠    ͠    ͠

 

YİRMİNCİ YÜZYIL  (****)

Resimler çektik yol boyunca.
Uyandırmak istedi uykudan bizi makine kapağının şıkırtısı.
Gülümsediler çocuklar her zamankinden başka türlü.
Bu çayırlarda oldum olası görenek böyle.
Başka şeyler düşünürlermiş gibi
kaygısız ve dalgındırlar
poz verirken analar.
Sıcaktı. Yol kenarlarında çilekler olgunlaştı.
Başladı yaz özlemden başka bir anlam taşımaya.
Dalgın deniz dalıverdi derin mavi gökyüzü gibi bir uykunun içine.
Aslında gökyüzü falan yoktu ya, neyse!
Bütün levhalara soruyorduk yolu,
sırf öğrenmiş olmak için:
Mavi sessizliğin neresinde bitiyordu göl?
Söz edebilirdim size ormanlardan da...
Onlar da güven veren yüzlerini merceklerimize sermiştiler...
Resimler çektik, gördünüz işte,
yol boyunca, yürüyerek.

Negatifte çıktı gerçek.

Çevirenler : A. Kadir - Yeşim Salman
 

________________

 (*),  (**)  Kaynak : Dünya Şiir Antolojisi / Ataol Behramoğlu - Özdemir İnce / Pozitif Yayınları, Mart 2013
 (***),  (****) Kaynak : A. Kadir / Dünya Halk ve Demokrasi Şiirleri - 2 / Birinci Basım 1979 -İstanbul


dizin    üst    geri    ileri  

 

 38